23.06.2025

ՎՃՌԱԲԵԿ ԴԱՏԱՐԱՆԻ ՔՐԵԱԿԱՆ ՊԱԼԱՏԸ ՆԱԽԱԴԵՊԱՅԻՆ ԴԻՐՔՈՐՈՇՈՒՄ Է ՁԵՎԱՎՈՐԵԼ ՓԱԽՍՏԱԿԱՆԻ ԿԱՐԳԱՎԻՃԱԿ ՈՒՆԵՑՈՂ ԱՆՁԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ԱԶԱՏՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔԸ ՍԱՀՄԱՆԱՓԱԿՈՂ ԽԱՓԱՆՄԱՆ ՄԻՋՈՑԻ ԿԻՐԱՌՄԱՆ ԿԱՄ ԴՐԱ ԺԱՄԿԵՏԸ ԵՐԿԱՐԱՁԳԵԼՈՒ ԻՐԱՎԱՉԱՓՈՒԹՅԱՆ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ԿԱՊԱԿՑՈՒԹՅԱՄԲ

  Վճռաբեկ դատարանը 2025 թվականի հունիսի 20-ի թիվ ԵԴ1/1309/01/24 որոշմամբ, միջազգային-իրավական չափանիշների համադրված վերլուծության արդյունքում, անդրադարձել է «ներգաղթային» կալանքի և ապօրինի մուտքի կանխարգելման միջև սերտ կապի պահանջի պահպանման ստուգմանը։ Վճռաբեկ դատարանն ընդգծել է, որ փախստականի կարգավիճակ ունեցող կամ ապաստան հայցող անձի կալանավորումը պետք է լինի անհատականացված, համաչափ և անհրաժեշտ։ Կալանավորումը պետք է ունենա հստակ և օրինական նպատակ, օրինակ՝ ինքնության հաստատում, փախուստի կանխում, ապաստանի դիմումի քննարկում կամ արտաքսման նախապատրաստում և այլն։ Եթե կալանավորման նպատակը դադարում է գոյություն ունենալ, ապա կալանավորումը դառնում է ոչ օրինական։

   Հաշվի առնելով միջազգային իրավական չափանիշները և հիմք ընդունելով «Փախստականների կարգավիճակի մասին» 1951 թվականի կոնվենցիայի 31-րդ հոդվածի մեկնաբանություններն առ այն, որ ապաստան հայցելու իրավունքն իրականացնելիս կեղծ փաստաթղթեր օգտագործելով ապօրինի սահման հատելը գտնվում է Կոնվենցիայի 31-րդ հոդվածի պաշտպանության շրջանակում, Վճռաբեկ դատարանն արձանագրել է, որ փախստականի կարգավիճակ ունեցող անձի կալանավորումը՝ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 457-րդ հոդվածով և 469-րդ հոդվածով նախատեսված հանցանքների համատեքստում, պետք է լինի բացառիկ միջոց և կիրառվի միայն խիստ անհրաժեշտության դեպքում, երբ այլ, ավելի մեղմ միջոցներն անարդյունավետ են։

 

Որոշումը տե՛ս հետևյալ հղմամբ՝  https://cassationcourt.am/precedent/precedent-single-decision/criminal-case/2899

The website development of the Court of Cassation of Armenia was supported within the Project "Supporting the criminal justice reform and harmonising the application of European standards in Armenia" co-funded by the European Union and the Council of Europe. The content and views expressed on the website of the Court of Cassation of Armenia can in no way be taken to reflect the official opinion of the European Union and the Council of Europe".